Het kan gebeuren dat je je job verliest of dat je ervoor kiest om zelf op te stappen. In dat geval valt je loon weg, maar wat zijn de andere gevolgen? Het is goed om hier alvast bij stil te staan, voor het geval dat dit ooit zou gebeuren.
Een vast loon biedt heel wat zekerheid: je weet exact hoeveel er elke maand op je rekening verschijnt en hoeveel je kan besteden. Als dit inkomen plotseling wegvalt, bijvoorbeeld door ontslag, dan verandert er heel wat. Heb je nog geen nieuwe job? Dan moet je het een tijdje met minder geld doen. Maar dat is niet alles.
Zelf ontslag nemen vs. ontslag krijgen
Er is een verschil tussen zelf ontslag nemen en ontslagen worden. Als je zelf ontslag neemt, zijn de regels helemaal anders. Dan heb je bijvoorbeeld geen recht op een werkloosheidsuitkering.
Word je daarentegen ontslagen? Dan is de reden voor je ontslag van groot belang. Is er bijvoorbeeld sprake van ontslag om dringende redenen? Dan verlies je heel wat rechten, zoals je recht op een werkloosheidsuitkering en je opzegtermijn.
Waar heb ik recht op als ik ontslagen word?
Wanneer je door je werkgever wordt ontslagen, heeft deze de mogelijkheid om je de opzegtermijn uit te laten doen of een verbrekingsvergoeding / ontslagvergoeding aan te bieden. In zo’n geval ben je niet langer verplicht om te werken en ontvang je een geldbedrag dat afhangt van verschillende factoren, zoals je dienstjaren (opzegtermijn), functie en salarispakket binnen het bedrijf. Hierdoor wordt je arbeidsovereenkomst direct beëindigd.
Verlaat je ‘met wederzijds goedvinden’ het bedrijf? Dan maak je samen afspraken. Die staan in een onderlinge overeenkomst. In zo’n overeenkomst kun je bijvoorbeeld afspreken dat je de opzegtermijn vroeger kan beëindigen.
Eindafrekening
Na je laatste werkdag maakt je werkgever de balans op. Hieruit volgt een eindafrekening waarop vermeld staat welke bedragen je nog tegoed hebt, zoals je laatste loon, eventuele ontslagvergoeding, vakantiegeld en mogelijk een eindejaarspremie. Het is aan te raden om deze eindafrekening grondig na te kijken, aangezien er soms fouten kunnen insluipen.
Uitkering aanvragen
Indien je er recht op hebt, kun je een aanvraag indienen voor een uitkering. Het is echter niet zo dat iedereen die werkloos wordt, automatisch hiervoor in aanmerking komt. Er gelden specifieke regels. Zo ontvang je bijvoorbeeld geen uitkering wanneer je zelf ontslag neemt of als je ontslagen wordt vanwege je eigen handelen. Bovendien zijn er verschillende voorwaarden met betrekking tot de duur en het bedrag van de uitkering. Daarnaast dien je te bewijzen dat je actief op zoek bent naar nieuw werk. Je kunt bij je vakbond of de Hulpkas voor Werkloosheidsuitkeringen checken hoe dat voor jou zit.
Sollicitatieverlof
Zodra je in je opzegtermijn zit, heb je recht op sollicitatieverlof. Voor een fulltime medewerker komt dit neer op één dag per week, die eventueel in twee halve dagen per week kan worden opgenomen. Tijdens deze dag kun je niet alleen sollicitatiegesprekken voeren, maar ook je cv bijwerken, sollicitatiebrieven versturen, vacatures zoeken of zelfs afspreken voor een kopje koffie met interessante contacten in je netwerk. Sollicitatieverlof wordt vergoed en de opzegtermijn blijft gewoon van kracht.
Geen pensioenopbouw
Als je in loondienst werkt, bouw je meestal pensioen op via je werkgever. Zolang jij werkt, groeit je pensioen verder. Maar word je ontslagen? Dan stopt dat.
Wanneer je een tijdlang niet hebt gewerkt, bijvoorbeeld door zelf ontslag te nemen en vervolgens een periode thuis te blijven, wordt deze periode niet meegeteld voor je pensioenopbouw. Je blijft wel pensioen opbouwen wanneer je ontslagen wordt, bijvoorbeeld bij onvrijwillige werkloosheid.
Een (veel) lager inkomen
Met een ontslag valt je werk en je inkomen weg. Ook als je een uitkering krijgt, komt er elke maand minder geld binnen dan toen je nog werkte. Maar je toeslagen gaan misschien omhoog. Of je krijgt een ontslagvergoeding. Misschien stop je elke maand een bedrag in je pensioenpotje.
Het kan je helpen om twee overzichtjes te maken: inkomsten en uitgaven vóór je ontslag en inkomsten en uitgaven ná je ontslag. Zo heb je een duidelijk plaatje van wat er financieel verandert zodra je stopt met werken (of ontslagen wordt).
Nieuwe kansen
Bij een ontslag komt er, naast op emotioneel gebied, ook op financieel vlak best wat kijken. Er zijn een aantal dingen waar je rekening mee moet houden. Kijk goed waar je recht op hebt. En bereid je voor op een lager inkomen. Bijvoorbeeld door wat geld apart te zetten, wat je kunt gebruiken in tijden dat je geen inkomen hebt. Een soort noodfonds dus.
